Du lịch Việt Nam khép lại năm 2017 với những con số tăng trưởng kỷ lục khi đã đón khoảng 12,9 triệu lượt khách quốc tế, tăng 29,1% so với cùng kỳ năm ngoái và lượng khách nội địa cũng tăng khoảng 25%, đạt 73,2 triệu lượt khách.

Tổng doanh thu từ khách du lịch ước đạt hơn 510 nghìn tỷ đồng, đóng góp khoảng 7% vào GDP; nếu tính riêng tỷ lệ tăng tưởng 6,81% GDP của cả nước thì mức đóng góp của ngành chiếm xấp xỉ 1%. Một trong những động lực thúc đẩy to lớn cho sự phát triển bứt phá này trong thời gian vừa qua phải kể tới sự phối hợp và gia tăng đầu tư, xúc tiến quảng bá của cộng đồng doanh nghiệp du lịch, lữ hành.

Năm 2017 mở ra nhiều cơ hội và thách thức phát triển du lịch Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp hoạt động trong ngành nói riêng. Dựa trên xu hướng thế giới và Nghị quyết số 08-NQ/TW về phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn của Bộ Chính trị, Tổng cục Du lịch của Việt Nam đã đưa ra nhiều chính sách mở cửa thúc đẩy du lịch như miễn visa cho khách du lịch từ 23 nước và cải cách thủ tục nhập cảnh điện tử.... Nắm bắt những xu thế và điều kiện mới, nhiều doanh nghiệp đã khẳng định sự nhạy bén, năng động để tạo động lực phát triển cho chính mình và nâng tầm du lịch Việt ra thế giới.

Chủ động quảng bá sản phẩm du lịch và những “điểm nghẽn”

Trong năm 2017, Tổng Cục Du lịch đã đẩy mạnh hoạt động xúc tiến quảng bá sản phẩm du lịch Việt Nam tại các hội chợ, triễn lãm du lịch lớn ở những thị trường trọng điểm. Điểm sáng của những chương trình năm nay là số lượng các doanh nghiệp du lịch, lữ hành tham gia tăng vượt bậc, như tại Hội chợ triển lãm du lịch lớn nhất khu vực Tây Âu ITB Berlin, có hơn 62 doanh nghiệp tham gia, một con số kỷ lục chưa từng có. Không chỉ vậy các doanh nghiệp còn chủ động đầu tư đa dạng các sản phẩm, hoạt động quảng bá, đặc biệt chú trọng những gian hàng ấn tượng và tạo tính tương tác cao nhằm thu hút khách tham quan.

Các doanh nghiệp Việt Nam cũng chủ động gặp gỡ các hiệp hội du lịch lớn trên thế giới để tìm hiểu nhu cầu và đặc điểm khác nhau của du khách các nước, từ đó kiên trì tạo lập dần các mối quan hệ tin cậy để hợp tác phát triển. Trước đây, các doanh nghiệp của nước ta thường bán những thứ mình có chứ ít khi bán những gì người ta cần. Vì vậy quá trình tiếp xúc, tìm hiểu qua những sự kiện như vậy cũng giúp các doanh nghiệp chuyển đổi dần tư duy làm du lịch, sáng tạo những sản phẩm đáp ứng yêu cầu riêng biệt của các nước.

Bên cạnh những bước tiến nhất định, ngành Du lịch nước ta còn tồn tại một số “điểm nghẽn” trong quá trình xúc tiến quảng bá du lịch đất nước ra thế giới. Trong đó phải kể tới các hoạt động còn rời rạc, mờ nhạt và thiếu tính sáng tạo,chủ yếu do ngân sách hạn hẹp và không tập trung. Theo ông Nguyễn Hữu Việt – Phó phòng Xúc tiến Du lịch, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại, Du lịch TP. Hà Nội: “Mỗi năm Bộ VHTTDL chi khoảng 2 triệu USD cho việc quảng bá hình ảnh quốc gia, trong đó Tổng cục Du lịch chi khoảng 1 triệu USD cho công tác xúc tiến và Bộ chi khoảng 1 triệu USD để quảng bá văn hóa, du lịch. Trong khi các quốc gia láng giềng như Thái Lan, Malaysia chi hàng trăm triệu USD/năm cho công tác quảng bá”.

Như vậy, hình ảnh Việt Nam xuất hiện trên mạng truyền thông thế giới thì mờ nhạt, trong khi hình ảnh du lịch quốc gia láng giềng phủ sóng liên tục khắp toàn cầu. Không những thế, việc mở và duy trì các văn phòng đại diện xúc tiến du lịch, xây dựng  chiến dịch phù hợp với sở thích và thói quen du lịch của từng thị trường tiềm năng cũng gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, tư duy “ăn xổi”, những hành vi “chặt chém”, “bạo hành” vẫn còn tồn tại trong ngành và gây mất điểm trong lòng du khách. Điều này thể hiện ở trong Báo cáo 2017 của Tổ chức Du lịch Thế giới, Việt Nam bị xếp hạng thấp ở mức độ bền vững về môi trường (hạng 129), chất lượng hạ tầng du lịch (hạng 113) trên tổng số 136 nền kinh tế.

Nắm bắt xu hướng công nghệ mới trong thời đại bùng nổ công nghiệp 4.0

Theo một số cuộc điều tra từ những cơ quan hàng đầu như ComScore, eMarketer..., thói quen tìm hiểu thông tin du lịch và chọn đặt phòng, vé máy bay và các tour của du khách đang thay đổi trong kỷ nguyên số, đặc biệt là giới trẻ. Tại Việt Nam, 48% người dân tìm kiếm thông tin đặt phòng và 42% người xem xét các tour du lịch trên điện thoại di động. Khảo sát khách du lịch mới đây của Vietnam Report cũng cho thấy có tới hơn 90% người được hỏi lựa chọn tìm hiểu về tour qua Internet, bên cạnh đó là hỏi người quen/bạn bè hay qua các phương tiện truyền thông đại chúng.

Nguồn: Khảo sát online khách du lịch - Vietnam Report, tháng 12/2017.

Do đó, nhiều hãng lữ hành, đại lý du lịch lớn đã và đang đẩy mạnh trang thương mại điện tử riêng để bán sản phẩm. Tổng cục Du lịch cũng đã nhận thấy xu hướng thời đại và đang xây dựng Đề án Ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành du lịch đến 2020 và tầm nhìn đến 2030 để hỗ trợ các doanh nghiệp phát triển nền tảng công nghệ.

Ngoài xu thế thương mại điện tử, các doanh nghiệp Việt cũng nắm bắt sự phát triển mạnh mẽ của truyền thông xã hội và những ứng dụng công nghệ tương tác để lập các chiến dịch quảng bá rộng rãi. Tuy nhiên, để tạo được sức ảnh hưởng và lan tỏa rộng lớn hơn, Tổng cục Du lịch Việt Nam cần phối, kết hợp các doanh nghiệp và người dân, đưa ra các chiến dịch độc đáo quảng bá hình ảnh Việt Nam. Chúng ta hoàn toàn có thể học hỏi từ các chiến dịch đã thành công của Phillipin với “It’more fun in Phillipin” hay chiến dịch kêu gọi viết giới thiệu về đất nước Thái Lan trên Wiki và Wiki Travel, hoặc chiến dịch sử công nghệ thực tế ảo tại sân bay Inchoen, Hàn Quốc...

Trong nhiều năm tới, ngành du lịch và các doanh nghiệp còn rất nhiều việc phải thực hiện, tái cơ cấu, cải thiện chất lượng dịch vụ để nâng tầm du lịch Việt Nam trên thế giới. Điều quan trọng nhất trong hoạt động kinh doanh du lịch của mỗi doanh nghiệp là sự tôn trọng và lấy khách hàng làm trung tâm, lấy hoạt động giới thiệu, quảng bá bản sắc dân tộc, phát triển bền vững làm trách nhiệm. Chỉ khi đó, các doanh nghiệp du lịch Việt mới có thể lớn mạnh, đủ sức cạnh tranh vươn ra quốc tế.

Bùi Nguyễn Khánh Linh

Theo VEF