Việt Nam gia nhập thị trường ASEAN sẽ đem lại rất nhiều những cơ hội cho doanh nghiệp và người dân Việt Nam, tuy nhiên, những thách thức đặt ra cũng không hề nhỏ đòi hỏi trách nhiệm của Chính phủ trong việc chuẩn bị giải pháp hạn chế rủi ro khi cộng đồng ASEAN trở thành thị trường chung của các nước trong khối.

Tham gia thị trường ASEAN – Việt Nam có cả một tiến trình hội nhập lâu dài

Việt Nam có 20 năm để chuẩn bị cho tiến trình hội nhập kinh tế lâu dài bởi cộng đồng kinh tế ASEAN được xây dựng dựa trên nền tảng CEPT/AFTA. Ngay từ khi gia nhập, Chính phủ đã đàm phán để Việt Nam được hưởng linh hoạt kéo dài lộ trình cam kết để các doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị, trong khi các nước ASEAN-6 đã cơ bản hoàn tất lộ trình vào năm 2010 với mức độ tự do hóa tới 99% biểu thuế của các quốc gia này.

Nguồn: Internet

Đối với thị trường lao động, các cam kết của Việt Nam trong WTO, ASEAN hay trong các hiệp định thương mại tự do đã tham gia đều không tạo ra quá nhiều tác động. Về cơ bản, cho tới nay, cam kết di chuyển lao động có tay nghề của Việt Nam trong ASEAN phù hợp với khuôn khổ quy định trong nước hiện hành. Các cam kết này cũng sẽ được triển khai theo lộ trình nên việc tạo ra tác động mạnh và trực tiếp đến Việt Nam là khó có thể xảy ra.

Bên cạnh đó, điều quan trọng đối với Chính phủ là đảm bảo lợi ích tổng thể cho nền kinh tế, hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân tận dụng tối đa những cơ hội sẵ có và sẵn sang vượt qua thách thức bằng việc triển khai Chương trình hành động đối với việc tham gia ASEAN và các cam kết hội nhập khu vực.

Những nhóm giải pháp cần được thực thi

Nhóm giải pháp đầu tiên được Chính phủ thực hiện nhằm cung cấp cho doanh nghiệp và người dân thêm nhiều thông tin, hiểu biết về Cộng đồng Kinh tế ASEAN, bao gồm các chương trình truyền thông, cung cấp nhiều ấn phẩm, tài liệu tham khảo; tổ chức hội thảo liên tục hàng năm ở các tỉnh, thành phố trên cả nước.

Nhóm giải pháp thứ hai mà Chính phủ hướng tới nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp nắm bắt tốt hơn những cơ hội mà Việt Nam có được khi gia nhập ASEAN, bao gồm: giải pháp tái cơ cấu sản xuất nhằm nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng, năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp; giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp xúc tiến thương mại, nghiên cứu và dự báo thị trường, đổi mới công nghệ, bảo vệ thương hiệu, đào tạo nhân lực, phát triển cơ sở hạ tầng và cải thiện môi trường kinh doanh và tăng cường vai trò hỗ trợ và liên kết của các hiệp hội ngành hàng.

Nhóm giải pháp thứ ba mà Chính phủ hướng tới nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp đối phó tốt hơn với những thách thức mà Việt Nam gặp phải khi gia nhập ASEAN, bao gồm các biện pháp quản lý nhập khẩu với mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội bền vững nhưng vẫn phù hợp với các cam kết quốc tế.

Bên cạnh đó, bản thân doanh nghiệp và người dân cần có sự chủ động chuẩn bị và phối hợp với Chính phủ như chủ động tiếp cận thông tin về Cộng đồng Kinh tế ASEAN, tích cực nắm bắt các chính sách của Chính phủ nhằm tận dụng sự hỗ trợ về đầu tư, kinh doanh và phát triển phù hợp với định hướng nâng cao chất lượng, năng lực cạnh tranh và giá trị gia tăng trong sản xuất của Việt Nam trong thời gian tới.

Nguồn: Internet

Ngoài ra, việc thay đổi tư duy về sản xuất, tiêu dùng cũng là một hành động thiết thực bởi cộng đồng Kinh tế ASEAN là một thị trường cũng như cơ sở sản xuất nên mọi hoạt động sản xuất, tiêu dùng cần nhìn rộng ở tầm khu vực ASEAN và Đông Á. Do đó, doanh nghiệp và người dân đều cần trau dồi các kỹ năng liên kết với doanh nghiệp, người tiêu dùng ASEAN.

Mặc dù Việt Nam đang có cả một lộ trình hội nhập cộng đồng kinh tế ASEAN trong vòng 20 năm nhưng nếu doanh nghiệp và người dân đều chủ quan, không thực sự chuẩn bị tốt cho tiến trình này thì rất khó có thể tận dụng được cơ hội và vượt qua được thách thức.

Thanh Tùng

Tổng hợp