Việt Nam cần thay đổi trong tư duy quản lý thuế. Kinh nghiệm tốt cho thấy, việc tiếp cận dựa trên việc quản lý rủi ro sẽ đem lại hiệu quả cao.

Cảm nhận chung của các đại biểu tham dự Hội thảo Cải thiện môi trường kinh doanh thông qua cải cách thuế do Tổng Cục Thuế phối hợp với USAID (Dự án quản trị Nhà nước nhằm tăng trưởng toàn diện) tổ chức ngày 15/9 tại Hà Nội đều cho rằng ngành thuế đã có nhiều nỗ lực trong cải cách thủ tục hành chính nhưng với xu thế hội nhập sâu rộng như hiện nay thì vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng.

Theo ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Kinh tế Quản lý Trương ương (Ciem), ghi nhận phản hồi của DN từ khi Chính phủ ban hành các Nghị quyết 19-NQ-CP các năm 2014, 2015 và 2015, đa phần đều đánh giá cao những nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh của Chính phủ và các Bộ, ngành địa phương trong những lĩnh vực như: thuế, hải quan, bảo hiểm.

“Từ trước tới giờ chưa có Bộ nào làm được như Bộ Tài chính trong sự quyết đoán, quyết liệt thay đổi thể chế. Bằng chứng thể hiện ở việc ban hành luật sửa đổi nhiều luật, nghị định sửa đổi nhiều nghị định và thông tư sửa nhiều thông tư. Khi Ciem đi khảo sát, doanh nghiệp đều có phản hồi rằng đã cảm nhận rõ rệt những thay đổi về thể chế của ngành thuế”, ông Nguyễn Đình Cung nói.

Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: NM.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, theo doanh nghiệp phản ánh, việc thay đổi liên tục chính sách thuế khiến doanh nghiệp khó hoạch định kế hoạch kinh doanh. Việc triển khai văn bản dưới luật, nghị định thiếu rõ ràng khiến bản thân cán bộ thuế chưa cập nhật kịp thời nên khó khăn trong tư vấn, hỗ trợ doanh nghiệp.

Theo khảo sát Dự án USAID/Viet Nam GIG hiện có 9,3% doanh nghiệp còn gặp khó khăn về đăng ký nộp thuế; 14,7% về hóa đơn chứng từ; 32% về kê khai thuế; 13,3% về nộp thuế…

Ngoài ra, việc chưa áp dụng khai thuế điện tử đối với một số hồ sơ như tờ khai thuế môn bài, chứng từ thuế thu nhập cá nhân, thủ tục liên quan hoàn thuế cũng gây bất cập cho doanh nghiệp

Mặc dù Tổng Cục Thuế đã áp dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong cải cách thủ tục hành chính nhưng do thiếu chức năng hỗ trợ đối chiếu việc thực hiện nghĩa vụ thuế nên vẫn chưa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Để những cải cách về thuế góp phần thúc đẩy cải thiện môi trường kinh doanh của Việt Nam, đại diện cộng đồng DN đều cho rằng, điều quan trọng cần làm ngay đó chính là nâng cao chất lượng hạ tầng công nghệ thông tin, tạo cơ sở dữ liệu để chia sẻ và kết nối thông tin với các cơ quan như bảo hiểm xã hội, cơ quan đăng kí kinh doanh. Ngoài ra, cũng cần thiết phải cải cách thủ tục hành chính của quy trình kê khai, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, cùng với đó thay đổi quy trình trong hoàn thuế, thanh tra, kiểm tra và giải quyết các khâu khiếu nại thuế. Quan trọng không kém đó chính là nâng cao năng lực và trách nhiệm của cán bộ thuế.

Các cơ quan thuế cũng nên gắn trách nhiệm giải quyết vướng mắc của doanh nghiệp vào thành tích cá nhân, tập thể từ đó giải quyết hiệu quả những vấn đề phản hồi của doanh nghiệp.

Lan Phương 

Tổng hợp