Chính phủ vừa giao Bộ Công Thương phối hợp với Bộ NN&PTNT điều hành nhập khẩu đường phù hợp và triển khai theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trước mắt cho phép bổ sung hạn ngạch thuế quan nhập khẩu 100.000 tấn đường.

Những năm qua, Việt Nam vẫn phải NK đường theo hạn ngạch thuế quan cam kết với WTO. Nhưng năm nay, ngoài hạn ngạch nói trên, nước ta sẽ phải NK thêm một lượng đường khá lớn. Bộ Công Thương cho biết, các doanh nghiệp (DN) có nhu cầu sử dụng đường làm nguyên liệu, các DN thương mại và cả nhà máy đường phản ánh họ gặp khó khăn trong việc mua đường do giá cả liên tục tăng cao và không mua được đường với số lượng lớn để đáp ứng nhu cầu sản xuất, tiêu dùng.

Ngoài ra, còn có hiện tượng “găm hàng” tại một số DN kinh doanh đường. Vì vậy, các công ty thương mại, DN sản xuất chế biến thực phẩm và nhà máy chế biến đường đã có văn bản đề nghị Bộ Công Thương sớm xem xét cấp hạn ngạch thuế quan nhập khẩu năm 2016 để phục vụ sản xuất và cung ứng cho thị trường. Trong tháng 5 vừa rồi, giá đường đã tăng thêm khá nhiều. Đến ngày 30/5 tại Hà Nội, giá bán buôn đường kính trắng từ 16.500-17.000 đ/kg, đường tinh luyện 17.000-18.200 đ/kg; tại miền Trung giá bán buôn đường kính trắng 16.700-16.800 đ/kg; tại TP HCM giá bán buôn đường kính trắng 16.400-16.800 đ/kg, đường tinh luyện 17.500-18.100 đ/kg. 

Sản lượng đường sản xuất trong nước giảm khoảng 200.000 tấn vì ảnh hưởng khô hạn, xâm nhập mặn, cộng với hiện tượng “găm” hàng của một số công ty thương mại, nhà máy, là những nguyên nhân chính khiến giá đường tăng cao. Chính vì vậy, để bình ổn, các Bộ ngành liên quan vừa thống nhất trình Chính phủ cho phép NK thêm đường ngoài lượng NK theo cam kết WTO. 

Để có cơ sở điều hành xuất nhập khẩu đường, trong tháng 4/2016, Bộ Công Thương đã cùng Bộ NN&PTNT tổ chức đoàn công tác liên ngành kiểm tra tình hình sử dụng đường tại một số DN chế biến sử dụng đường làm nguyên liệu sản xuất và tình hình sản xuất, tồn kho tại một số nhà máy sản xuất, tinh luyện đường.

Căn cứ vào kết quả làm việc cùng với cân đối cung-cầu đường năm 2016 của Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương đánh giá năm 2016, dự kiến tổng nguồn cung đường giảm do lượng mía giảm 10%, trong khi nhu cầu phục vụ sản xuất và tiêu dùng tăng khoảng 100.000 tấn. 

Trước đây, khi sản lượng đường trong nước chưa đạt 1 triệu tấn, hàng năm, nước ta vẫn phải NK thêm khá nhiều đường. Nhưng từ niên vụ 2009/2010 đến nay, khi sản lượng đường luôn đạt trên 1 triệu tấn/năm, gần như chỉ còn phải NK theo hạn ngạch thuế quan.

Tại phiên họp thường kỳ của Chính phủ ngày 1/6, Thủ tướng đã đồng ý trước mắt cho NK 100.000 tấn đường. Còn theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, đến ngày 3/6, thống kê chưa đầy đủ cho thấy trong kho của các nhà máy còn tồn 333.614 tấn, tại các công ty thương mại thuộc Hiệp hội là 18.063 tấn. 

Hoàng Linh

Tổng hợp